Goji Berry (Γκότζι Μπέρι): Ιδιότητες και καλλιέργεια
Το Goji Berry (σημαίνει το μούρο της ευτυχίας) είναι ένα φυτό γνωστό εδώ και αιώνες στην Κίνα και στο Θιβέτ που πρόσφατα άρχισε να καλλιεργείται πειραματικά και στα ελληνικά χωράφια. Υπάρχουν αναφορές ότι το Γκότζι Μπέρι έχει ευεργετικές ιδιότητες. Αναζωογονεί και δίνει ενέργεια στον οργανισμό, γι’ αυτό θεωρείται υπερτροφή (superfood) και αποκαλείται «ελιξήριο της μακροζωίας». Ο λόγος είναι ότι πρόκειται για ένα κόκκινο άγριο αντιοξειδωτικό φρούτο το οποίο περιέχει 25.100 αντιοξειδωτικές μονάδες. Για να γίνει αντιληπτό τι σημαίνει αυτό, το βατόμουρο έχει 2.400 αντιοξειδωτικές μονάδες. Δηλαδή το γκοτζι μπερι έχει πάνω από 10 φορές περισσότερες αντιοξειδωτικές μονάδες από το δεύτερο στη λίστα των αντιοξειδωτικών καρπών!
Οι καρποί του Goji Berry είναι πολύ απαλοί και ευαίσθητοι γι’ αυτό και συλλέγονται με ένα ειδικό είδος υφάσματος μέσα σε ψάθες, χωρίς τη χρήση των χεριών. Ο κόκκινος καρπός του μοιάζει με μούρο και είναι πολύ ευαίσθητος (εύκολα οξειδώνεται και το χρώμα του σκουραίνει). Μετά τη συλλογή υποχρεωτικά πρέπει οι καρποί να αποξηρανθούν στη σκιά ή και στον ήλιο.
Τα Goji Berry δεν βρίσκονται σχεδόν ποτέ φρέσκα, εκτός από τις περιοχές παραγωγής τους, και συνήθως πωλούνται σε ανοιχτά κουτιά και μικρές συσκευασίες, σε ξηρά μορφή. Ο βαθμός αποξήρανσης ποικίλλει.
Μπορεί να φαγωθεί ωμά ή να μαγειρευτεί. Οι Κινέζοι κάνουν σούπες με αυτό το μούρο και παρασκευάζουν επίσης κρασί. Τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί καταναλώνονται ως λαχανικό. Στη Δύση, τα Goji Berries προστίθενται σε ανάμικτους ξηρούς καρπούς, στα μούσλι και τα κορν φλέικς ή τα πίνονται ως χυμός στο μπλέντερ με την προσθήκη νερού.
Θρεπτικά συστατικά, ιδιότητες και οφέλη
Το Goji Berry θεωρείται ως μια από τις πλουσιότερες φυσικές πηγές θρεπτικών συστατικών. Τα αποξηραμένα μούρα του περιέχουν 68% υδατάνθρακες, 12% πρωτεΐνες, 10% λίπη και 10% φυτικές ίνες σε μια συνολική θερμιδική αξία που ανέρχεται στις 370 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Περιέχουν επίσης βιταμίνες C, B1, B2 και Βήτα-καροτίνη, καθώς και μια σειρά από μεταλλικά στοιχεία, αντιοξειδωτικά και αμινοξέα. Η μεγάλη συγκέντρωση σε αντιοξειδωτικές ουσίες (10 φορές παραπάνω από τους υπόλοιπους κόκκινους καρπούς και 30 φορές περισσότερο από το κόκκινο κρασί) αλλά και η περιεκτικότητα σε αμινοξέα και μέταλλα (έχουν 11% πρωτείνη) και βοηθούν σημαντικά στην αναγέννηση των κυττάρων και όχι μόνο. Αυτές οι ιδιότητες το κάνουν να αποτελεί ένα άκρως υγιεινό φρούτο.
Τα 100 γραμμάρια αποξηραμένου καρπού περιέχουν 370 θερμίδες, 18 αμινοξέα (οκτώ από τα 10 απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό), 21 ιχνοστοιχεία (ψευδάργυρος, ασβέστιο, γερμάνιο, σελήνιο κ.ά.), βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β1, Β2, Β6), βιταμίνη Ε και βιταμίνη C (πολύ περισσότερη ανά μονάδα βάρους από τα πορτοκάλια), 11 mg σιδήρου (περισσότερο από το σπανάκι ανά 100 γραμμάρια), διάφορες φυτοστερόλες (Β-σιτοστερόλη, η οποία περιορίζει την απορρόφηση της χοληστερίνης) και λιπαρά οξέα όπως τα ωμέγα-6 και το άλφα-λινολεϊκό οξύ, τον πατέρα των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Σημαντική είναι η παρουσία της βεταΐνης μιας ουσίας προδρόμου της χολίνης η οποία βοηθά στο απαλλαγούμε από το λίπος του ήπατος, μας ηρεμεί από την νευρικότητα και μας ενισχύει την μνήμη. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι το φυτό έχει την ιδιότητα να αυξάνει τη libido και στα δύο φύλα. Ενισχύει το μεταβολισμό, χωρίς όμως να θεωρείται προϊόν αδυνατίσματος. Μια ακόμη από τις ευεργετικές ιδιότητες του φυτού Goji Berry είναι το όφελος στη θεραπεία γαστρεντερικών παθήσεων, όπως είναι το έλκος, το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου και η δυσκοιλιότητα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, στον χώρο της υγιεινής διατροφής, τα τελευταία χρόνια, το Γκότζι Μπέρι έγινε ένα από τα αγαπημένα φρουτάκια. Κυρίως οι αθλητές και αθλούμενοι, αλλά και γενικότερα οι άνθρωποι που ακολουθούν μια υγιεινή δίαιτα, τα χρησιμοποιούν παρά την αυξημένη τιμή τους.
Πρέπει να αναφερθεί ωστόσο ότι το Γκοτζι Μπερι καταναλώνεται συνήθως σε επεξεργασμένη μορφή σε ταμπλέτες και χυμούς ή αποξηραμένο αλλά κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας του, χάνει ένα μέρος από τα θρεπτικά συστατικά και τις βιταμίνες του. Πάντως, οι συσκευασμένοι χυμοί, επειδή βράζονται, χάνουν μεγάλο μέρος των θρεπτικών συστατικών τους. Έτσι λοιπόν είναι καλύτερα να καταναλώνεται ο καρπός νωπός.
Μία ιδανική ποσότητα κατανάλωσης του καρπού είναι από
10 έως 30 γραμμάρια την ημέρα είτε μονάχο του είτε μαζί με άλλους χυμούς και φρούτα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας για παρενέργειες μετά τη λήψη του διότι το Γκότζι Μπέρι δεν εθίζει το σώμα όπως άλλες ουσίες. Η μόνη εξαίρεση αποτελούν τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και το διαβήτη καθώς και τα αντιπηκτικά φάρμακα. Για την ώρα γίνονται έρευνες αν αυτά τα φάρμακα παρουσιάζουν κάποιες παρενέργειες ή όχι σε σχέση με το φυτό.